Deze brouwerij werd in 1601 beschreven als op de Wal en in 1777 op het Choorkerkhof.
1595-1625 Ferdast of Verdast Cortghemet, ook geschreven als Verdassents leverde bier van 1595-1610 en in 1625
uit de Rkk C, inv.nr 14400. In o.a. Rkk C, inv.nrs 14430/40 over de jaren 1596/7 staat dat “Ferdast
Corthghemet” in totaal 271 tonnen Meuselaar bier leverde t.b.v. het leger in Z-Vld.
De brouwer Verdassents in De Vijffhoeck leverde in 1597 bier aan het gasthuis.
Volgens het haardstedengeld 1601: een brouwerij op de Wal, bewoner Verdast Cortghemet 4 haardsteden.
Ferdast Cortghemet brouwer tot Middelburch inden Vijffhouck op de Wall”
betaalde een bedrag van 9.9.7 pond Vlaams wegens terug ontvangen lege tonnen.
Uit de Rkk inv, nr C 14480 over de jaren 1600/2.
Ontvangen van Verdast Cortgeme 32 “Bordeenssen ocxhooffden schipsbier”
te brouwen op 19 november 1601,volgens aanbesteding voor 20
“schellingen grooten” per “ocxhoof” Uit Rkk C, inv.nr 14510.
Volgens het haardstedengeld 1606: eigenaar en bewoner Verdast Cortgemet 6 haardsteden, incl. het fornais.
Verdast Cortgemet, brouwer, betaalde, ook voor zijn wezen, 8.6.8 ponden Vlaams i.v.m. de 1/1000ste penning,
uit inv.nr 1770 van de StvZ.
1645-1652 Pieter Cortgemet leverde bier in 1645 en 1652, uit de Rkk C, inv.nr 14870. Hij leverde een half vat Meuselaar
aan soldaten van de heer van Hemert en Kapitein Molckmans.
Pieter Cortgemet huurde een regenbak van de regenten van de Godshuizen vanaf 1650 voor 11 ponden
Vlaams per jaar.
Pieter Cortgemet bier leverde bier aan het gasthuis in de periode 1650-1651.
Volgens de rekening over de jaren 1652/3, Rkk C, inv.nr 14930 leverde hij 3 met water gevulde oxhoofden
voor 15 schellingen, aan de vertrekkende schepen met 2 compagnies ruiters.
Hij werd begraven op 29 juli 1653 te Middelburg. Als adres werd Wal vermeld.
1652-1678 Maria Coorne als wed. van Pieter Cortgemet. Deze brouwster leverde regelmatig bier in de periode 1652-1678.
In 1673 kocht zij mout uit de mouterij van Cornelis Udemans.
1679 De erfgenamen van de weduwe Cortgemet leverden bier aan het gasthuis in 1679.
1680-1682 Johan Trevel, brouwer in De Vijffhouck, leverde in deze periode bier aan het gasthuis.
1683 Johanna Cortgemet, als wed. van Johan Trevel leverde als brouwster in De Vijffhouck, bier in 1683 aan het
gasthuis.
1684-1689 Geleijn van den Bussche leverde, als brouwer in De Vijffhouck, regelmatig bier in de jaren 1684-1689 aan het
gasthuis. Gelein van de Bussche was getrouwd met Johanna Cortgemet, volgens RAZE 1295 fol. 272V,
21-7-1689.
1685-1686 Johanna Cortgemet als huisvrouw van Geleijn van den Bussche leverde bier in de jaren 1685-1686 aan het
gasthuis.
1689 Johannes van Roosebeke kocht het huis en brouwerij De Vijfhoek, met een kelder van het huis daarnaast,
op 24 jan. 1689 van Gelein van de Bussche voor 1400 ponden Vlaams.
Uit Godshuizen oud archief, inv.nr 1384.2, het 27e schuldboek.
1689-1692 Francois van Roosbeke Hij leverde in deze jaren bier aan het gasthuis.
Op 17 maart 1700 werd volgens de begraaflijst Maria Jacoba van Doorn in de Oude Kerk begraven. Als adres
werd vermeld in de brouwerij de Vijfhoek.
1712 Jan Wilhem de Crane is in dit jaar bierbrouwer in De Vijfhoek volgens Verz. Verheye van Citters, inv. nr
47 G. en is hij geboren te Den Haag Later werd hij procureur te Culemborg alwaar hij in 1745 overleed.
1742-1777 Willem Macquet leverde regelmatig bier aan het gasthuis in de jaren 1755-1777. Ook leverde hij bier in de
jaren 1751-1775 aan de VOC op Ceylon. Hij was vanaf 1742 “hoofdluid” over de Koornbeurs en binnen de
Graanmarkt en van 1755-1780 één der directeuren van de MCC.
1777-1780 Philipus van der Broeke de Visser kocht op 3 jan. 1777 volgens de Rkk D, inv.nr 69561, van Willem
Macquet een brouwerij cum annexis op het Choorkerkhof voor 3333:6:8 ponden Vlaams.
Deel van een stuk uit 1777, Rkk inv.nr D 69561.
P. van de Broecke - de Visser wordt in 1777 en 1780 in het archief van de MCC, inv.nr 1477 genoemd als
brouwer en leverancier van bier aan de MCC.
Aan Philip van der Broeke (de) Visser werden betalingen verricht in de jaren 1777-1780 voor geleverd bier
aan het gasthuis.
1781-1782 D. de Visser werd in de periode van 1781 t/m 19 maart 1782 betaald i.v.m. geleverd bier aan het gasthuis.
1782-1822 Johannes Hermanus Waterlander en vanaf 1812 ook Pieter de stoppelaar, in dat jaar werd de venootschap
onder de naam Firma Waterlander & De Stoppelaar gevormd. Zij leverden in de jaren 1781-1820 bier aan het
gasthuis o.a. het prinsessen bier in 1819. In het archief van de Lutherse gemeente Middelburg, inv.nr 16 zit
o.a. een stuk betreffende conditiën en voorwaarden voor het maken van een nieuwe brouwketel voor J.H.
Waterlander,1785. Deze Waterlander huurde een regenbak van de regenten van de Godshuizen vanaf 1 nov.
1802 tot 1 nov. 1805.
Uit de Middelburgse Courant van 3 feb. 1807 en 6 feb. 1808: De brouwer Waterlander verzoekt aan alle
ingezetenen welke ledig brouwers vaatwerk hebben om dit voor de hand te willen zetten, zodat hij het kan
ophalen. Joh's Herm's Waterlander wordt in het archief van de MCC, inv.nr 1477 genoemd als bierbrouwer en
leverancier in 1780 en in 1815-1817 ook als leverancier van b.v. wijn en brandewijn aan de MCC.
Volgens inv. 1908 van het oud archief der Godshuizen leverde Waterlander bier (ook bruin bier en bruin bier
oosinders in de periode van 1813 tot en met 22 dec. 1821.
Pieter de Stoppelaar, lid van de raad van de stad Middelburg en wonende in de Nieuwstraat wijk G nr 221 was
de enige erfgenaam van Johannes Hermanus Waterlander (directeur van de Commercie Compagnie vanaf
1790 tot aan zijn overlijden op 11 juli 1822 op bovengenoemd adres) (Er was tussen beide geen
verwantschap, maar Pieter de Stoppelaar was per testament als enige en universele erfgenaam benoemd voor
notaris Johannes van den Broecke op 11 okt. 1821) Vaste goederen waren o.a. De bierbrouwerij De Vijfhoek
met woonhuis, pakhuis, zolders, kelders, kuipenketels en verdere toebehoren op het Koorkerkhof en
uitkomende in de Nieuwe Kerkstraat A 108, bekend in het oude register van eigendom in het 1e deel van het
2e wijkregister folio 55verso in gebruik geweest bij des overleden firma van Waterlander en de Stoppelaar:
waardig geschat op Fl 7900.-
1822-1826 Pieter de Stoppelaar, na het overlijden van J.H. Waterlander.
1827-1843 Pieter Jacobus Serlé Volgens de Middelburgse Courant van 7, 14 en 21 dec. 1826 draagt de Firma
Waterlander & Stoppelaar de bierbrouwerij op het Koorkerkhof over aan Pieter Jacobus Serlé, m.i.v. 1 jan.
1827. De boekhouder Cs. Le Roy blijft belast met het incasseren van de rekeningen op het kantoor van de
brouwerij. Op de Z.B. bevindt zich een affiche van een aankondiging van een openbare verkoop van de
bierbrouwerij De Vijfhoek met woonhuis, pakhuizen, koetshuis en stal op 25-12-1836.
1844-1856 Leendert Jacobus en Simon Marinus Serlé, als zonen en enige erfgenamen van hun overleden vader Pieter
Jacobus Serlé en zetten de brouwerij voort onder de naam Firma van Gebroeders Serlé. In de Middelburgsche
Courant van 25 juni 1843 staat dat vader Pieter Jacobus Serlé in leven o.a. bierbrouwer in de ouderdom van
54 jaar is overleden. Ondertekend door L.J. en S.M. Serlé.
In de Middelburgsche Courant van 25 april 1844 verklaren L.J. en S.M. Serlé de bierbrouwerij, als enige
erfgenamen van hun overleden vader, m.i.v. 1 jan. 1844 voort te zetten onder de naam Firma van Gebroeders
Serlé.
In de Middelburgsche Courant van 15 april 1847 staat dat 13 april 1847 is overleden mijn broeder L.J. Serlé,
in leven bierbrouwer, op de leeftijd van ruim 32 jaren. Getekend S.M. Serlé.
1856-1917 Firma van Luteyn & Compagnie. Deze firma bestond uit Adriaan van der Leije, Willem Daniel Lutein en Pieter
Andries Verhulst.
In de Middelburgse Courant van 2 dec. 1856 staat dat op 23 dec. 1856 voor notaris D.J. van der Horst Serlé
verkocht zal worden een bierbrouwerij De Vijfhoek met inventaris, woonhuis , pakhuizen, koetshuis en stalling
op het Koorkerkhof A 108 en uitkomende in de Nieuwe Kerkstraat A 104 en 105.
Advertentie uit de Middelburgsche Courant van 2
december 1856.
Volgens de naamlijst van Middelburg werd op 23 dec. 1856 deze bierbrouwerij met daaraan behorend
woonhuis, pakhuizen, koetshuis en stalling op het Koorkerkhof A 108 en uitkomen de op de nieuwe
Kerkstraat A 104 en 105, met de tot de fabriek behorende inventaris voor F 8100 verkocht.
In de Middelburgsche Courant van 1 januari 1857 staat dat Noach Verhulst Willemszoon aan zijn zoon, oud
20 jaar, Pieter Andries Verhulst, wonend te Middelburg, handlichting verleend om o.a. de bierbrouwerij te drijven.
In de Middelburgsche Courant van 1 jan. 1857 staat dat de bierbrouwerij De Vijfhoek door de gebroeders Serlé
op 1 jan. 1857 is verkocht aan de Firma Lutein & Compagnie. Deze firma bestond uit Johannes Adriaan van der
Leije, Willem Daniel Lutein en Pieter Andries Verhulst.
In de Middelburgsche Courant van 6 jan. 1857 staat dat per 1 jan.1857 zij een vennootschap zijn aangegaan
tot het brouwen van bieren onder de naam van Firma van Luteyn & Compagnie.
Advertentie uit de Middelburgsche Courant van 1 januari 1857.
Advertentie uit de Middelburgsche Courant van 21 mei 1859.
Advertentie uit de Middelburgsche Courant van 3 augustus 1865.
Advertentie uit de Middelburgsche Courant van 8 september 1868.
Advertentie uit de Middelburgsche Courant
van 29 oktober 1880.
Advertentie uit de Middelburgsche Courant van 10 april 1882.
In de M.C. van 11 mei 1882 staat dat het productievermogen door het plaatsen van grotere kuipen werd
vergroot.
Artikel uit de Middelburgsche Courant van 18 maart 1885.
Advertentie uit de Middelburgsche Courant van 4 augustus 1890.
Volgens een advertentie in het adresboek van Middelburg uit 1917 leverde de Stoombierbrouwerij
en IJsfabriek, De Vijfhoek, Koorkerkhof A 108, prinsesse-, gerste- en lager bier. Tevens was er dagelijks
vers ruw ijs voorhanden.
Op 8 maart 1917 werd de brouwerij gesloten.
Artikel uit de Middelburgsche Courant van 27 juli 1918.
Artikel uit de Middelburgsche Courant van 2 juli 1919.
Voor meer gegevens over deze brouwerij, zie het boek: Hop en gerst veredeld. De geschiedenis
van bier in en rond Middelburg 1800-2000, over bierbrouwerijen, bierhandel en biercultuur, door
Eric Hageman en Toon Franken.
De Vijffhoeck
